Mazurski Park Krajobrazowy to jeden z największych parków w Polsce. Przyciąga do siebie turystów m.in. malowniczym krajobrazem polodowcowym, w którym znajdziesz wiele dużych jezior, m.in. Śniardwy. Na terenie mazurskiego parku krajobrazowego nie brakuje także niespotykanej fauny i flory oraz wartości kulturowych i historycznych Polski północno-wschodniej.

Mazurski park krajobrazowy – ogólny zarys

Poniżej znajdziesz najważniejsze informacje na temat Mazurskiego Parku Krajobrazowego, tj. m.in: powierzchnia parku, lokalizacja, historia powstania oraz statystyki.

Mazurski Park Krajobrazowy

Lokalizacja

Mazurski Park Krajobrazowy zlokalizowany jest na terenie województwa warmińsko-mazurskiego i obejmuje swoimi granicami części gmin: Piecki, Mrągowo, Świętajno, Ruciane Nida, Mikołajki, Orzysz i Pisz, zajmując pogranicze trzech powiatów: mrągowskiego, piskiego i szczycieńskiego. W obręb mazurskiego parku wchodzi cały teren Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, w części zachodniej Pojezierze Mrągowskie, a w południowej Równina Mazurska.

W jego granicach znajduje się również największe w Polsce jezioro Śniardwy oraz północna część Puszczy Piskiej z rzeką Krutynią

Mazurki Park krajobrazowy – historia

Mazurski Park Krajobrazowy został utworzony w grudniu 1977 r. w celu zachowania wartości przyrodniczych, kulturowych i historycznych tego obszaru dla potrzeb nauki, dydaktyki i turystyki.

Mało kto jednak pamięta, że już w 1970 r. Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej podjęło uchwałę o utworzeniu Mazurskiego Parku Krajobrazowego. Jednak po reformie podziału administracyjnego kraju w 1975 r. i utworzeniu województwa suwalskiego, prawnicy podnieśli problem błędnej procedury prawnej przy powołaniu omawianego parku.

Park w liczbach

Powierzchnia Mazurskiego Parku Krajobrazowego wynosi 53 655 ha, a jego strefy ochronnej 18 608 ha. Jest to jeden z największych parków krajobra­zowych w Polsce. Powiat mrągowski obejmuje 26 814 ha (gmina Piecki – 15 326 ha, gmina Mikołajki – 10 740 ha, gmina Mrągowo – 748 ha). W granicach powiatu Pisz znajduje się 25 486 ha (gmina Ruciane Nida – 14 706 ha, gmina Pisz – 9 270 ha, gmina Orzysz – l 510 ha). W powiecie szczycieńskim do Parku należy 355 ha gruntów z terenu gminy Świętajno. Powierzchnia lasów na terenie Parku wynosi 29 tyś. ha, rzeki i jeziora zajmują 18 tyś. ha. Reszta to użytki rolne. W Mazurskim Parku Krajobrazowym znajduje się 29 jednostek osad­niczych, a liczba stałych mieszkańców Parku wynosi ok. 4,8 tyś. Niektóre wsie wyróżniają się oryginalną architekturą i malowniczym położeniem, jak np. Krutyń, Lipowo, Wojnowo, Bobrówko czy Zgon.

W skrócie

  • Powierzchnia leśna: 29 tys. ha
  • Powierzchnia wód (rzeki i jeziora): 18 tys. ha
  • Strefa ochronna: 18 608 ha
  • Osady ludzkie: 29
  • Liczba stałych mieszkańców: ok. 4,8 tys.

Mazurski Park Krajobrazowy – zwiedzanie

Chcąc zaobserwować najważniejsze wartości malowniczego, jeziornego krajobrazu polodowcowego znajdującego się na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego, już wcześniej powinieneś przygotować w punktach plan wyprawy. Aby całej odpowiedzialności nie zrzucać na Ciebie, postanowiliśmy Ci trochę pomóc. Poniżej znajdziesz kilka niezwykłości mieszczących się w parku, których przegapić po prostu nie możesz. W przeciwnym razie będziesz bardzo żałował. Wyprzedzając Twoje pytanie, zdjęcia nie oddadzą piękna jednego z największych parków krajobrazowych w kraju nad Wisłą – z mazurską naturą zdecydowanie lepiej obcować „na żywo”.

Fot. Waldemar Bzura / Mazurski Park Krajobrazowy

Najciekawsze miejsca, które warto zobaczyć

  • Klasztor staroobrzędowców w Wojnowie nad Jeziorem Duś z 1847 r.
  • Murowana molenna staroobrzędowców w Wojnowie z lat 1922-27
  • Drewniana cerkiew prawosławna w Wojnowie (1922-23) w Wojnowie
  • Kościół neogotycki w Ukcie z 1864 r.
  • Osada Kulturowa” w Kadzidłowie, Muzeum – Mazurska Chata Podcieniowa z XIX w
  • Park Dzikich Zwierząt w Kadzidłowie
  • Stacja PAN w Popielnie
  • Półwysep Szeroki Ostrów z klifowymi brzegami i widokiem na całe jezioro Śniardwy
  • Park podworski w Brejdynach
  • „Dąb nad Mukrem” im. Karola Małłka
  • „Dęby Królewskie” w Rucianej Nidzie
  • Kościół gotycki w Nawiadach z 1437 r.
  • Pomnikowa grupa drzew „Zakochana Para”, ok. 300 m. od wsi Krutyń.
  • Drewniana dzwonnica w Ukcie z 1846 r.
  • Młyn wodny na rzece Krutyni w Zielonym Lasku z XIX w.
  • Ruiny młyna wodnego na strumieniu Pierwos niedaleko Bobrówki
  • Prom na linie – w miejscowości Wierzba niedaleko Mikołajek
  • Muzeum Przyrodnicze Mazurskiego Parku Krajobrazowego w Krutyni
  • Wczesnośredniowieczne grodzisko nad jeziorem Majcz Wielki.
  • Największy głaz narzutowy na półwyspie Kusnort w pobliżu Mikołajek.
  • Kościół neogotycki w Wejsunach z 1898 r.

Zwierzęta i roślinność na terenie parku

Fauna

Mazurski Park Krajobrazowy znany jest ze swoich zwierzęcych unikatów, których nie znajdziesz w innej części Polski. Mowa tu np. o konikach polskich, które żyją w Popielnie, niedaleko miejscowości Ruciane-Nida. Mając odrobinę szczęścia zobaczysz skorupiaka Pallasea quadrispinosa, którego naukowcy uznali za morski relikt polodowcowy. Park krajobrazowy jest również domem żółwia błotnego, który jest przedstawicielem epoki przedlodowcowej.

Oprócz wspomnianych wyżej gatunków zwierząt, w parku krajobrazowym mieszkają następujący przedstawiciele fauny: jeleń, sarna, dzik, zając bielak, wiewiórka, lis, jenot, kuna leśna i domowa, tchórz (Mustela putorius ), jeż, kret, ryjówki, nietoperz, łoś, wilk szary (Canis lupus) wydra, gronostaj europejski (Mustela erminea), borsuk, bóbr, norka amerykańska ( Mustela vison), łasica pospolita (Mustela nivalis )

Ptaki

Na pewno znakomicie odnajdą się tu zarówno ornitolodzy, jak i adepci tej dziedziny naukowej. Mazurski Park Krajobrazowy mieści takie gatunki ptactwa jak: bielik, rybołów, orlik krzykliwy, bocian czarny i biały, żuraw, puchacz, kania czarna, kormoran, łabędź niemy, błotniak zbożowy, czapla siwa, krzyżodziób świerkowy i wiele innych.

Flora – bogate zbiorowiska roślinne

Specyficzny mikroklimat spowodował, że na terenie parku nie brakuje rzadkich odmian roślin. Szczególnie należy wyróżnić Euspongilla lacustris, przedstawiciela gąbek, którego można spotkać w jeziorze Bełdany oraz rzece Krutyni. Zatrzymując się przy roślinnych reliktach, należy również wymienić mech wodny, mszar, koimek, widłoząb oraz torfowiec.

Cechą charakterystyczną Mazurskiego Parku Krajobrazowego są także rośliny wodne. Oprócz wspomnianego wyżej mchu wodnego rośnie tu m.in. Kłoć Wiechowata (brzegi jeziora Lisunie) Jeżogłówka Najmniejsza, czy Rdestnica Nitkowata.

Pomniki przyrody

Na obszarze parku krajobrazowego do końca 2010 r. uznano za pomniki przyrody 95 obiektów, w tym 4 głazy narzutowe i 91 drzew lub ich grup. Przeważnie należą do nich: stare dęby, sosny o niespotykanych kształtach, malownicze aleje lipowe, czy granity i gnejsy, w tym największy głaz narzutowy (różowy granit), znajdujący się na półwyspie Kusnort niedaleko Mikołajek.

Rezerwaty przyrody

Rezerwaty przyrody znajdujące się na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego to:

  • Królewska Sosna – leśno-torfowiskowy rezerwat, o powierzchni 103,76 ha
  • Rezerwat biosfery „Jezioro Łuknajno” (pow. 1189,11 ha), utworzony dla ochrony łabędzi niemych, które zwykle zatrzymują się na przelotach na płytkim jeziorze. Łuknajno posiada mnóstwo ramienic (gatunek glonów), które są głównym pożywieniem wspomnianych łabędzi.
  • Czapliniec – rezerwat ornitologiczny, o powierzchni 17,10 ha
  • Czaplisko Ławny Lasek – rezerwat ornitologiczny, o powierzchni 6,8 ha
  • Rezerwat przyrody Jezioro Warnołty – krajobrazowo-ornitologiczny, o powierzchni 373,3 ha
  • Krutynia Dolna – rezerwat krajobrazowo-florystyczno-faunistyczny, o powierzchni 969,33 ha
  • Krutynia – rezerwat przyrody krajobrazowo-leśny, o powierzchni 273,12 ha
  • Pierwos – rezerwat krajobrazowo-florystyczno-faunistyczny, o powierzchni 605,48 ha
  • Strzałowo – leśny rezerwat przyrody o powierzchni 14,12 ha
  • Rezerwat przyrody Zakręt – torfowiskowo-leśny, o powierzchni 105,8 ha

Jak dojechać?