Śluza Guja Piaski jest to jedyna śluza, którą Niemcom udało się dokończyć przed II Wojną Światową na Kanale Mazurskim. Dlaczego jeszcze warto ją odwiedzić?

Śluza Piaski, a Kanał Mazurski

Historia Śluzy Guja Piaski

Śluza Guja Piaski była częścią budowanego na początku XX wieku Kanału Mazurskiego. Ten budowany z rozmachem trakt wodny miał z kolei połączyć Wielkie Jeziora Mazurskie z Morzem Bałtyckim. A konkretnie miał połączyć Jezioro Mamry, Łyną. Dalej trakt biegł Pregołą.

Prace początkowo prowadzone były z dużym rozmachem i szybkim tempem. Już w 1936 roku zakończono prace nad korytem kanału na odcinku Łyna – Jezioro Rydzówka. Prace nad samą Śluzą Guja – Piaski również były w bardzo zaawansowanej fazie.

Śluzy na kanale mazurskim

Na Kanale Mazurskim znajduje się jeszcze dziewięć podobnych śluz. Pięć z nich na terenie Polski, pozostałe na terenie dzisiejszego obwodu kaliningradzkiego.

Wszystkie śluzy były masywnymi konstrukcjami żelbetonowymi. Większość z nich nigdy nie została ukończona. Jedyną ukończoną była właśnie śluza Guja Piaski.

Ich zadaniem było zniwelowanie różnicy poziomów wody pomiędzy Jeziorem Mamry, a rzeką Łyną. Ta wpada do Pregoły, by ostatecznie trafić do morza na Zalewie Wiślanym.

Innymi w dużej mierze ukończonymi śluzami na trasie kanał są: Śluza Drużba I, Śluza Drużba II, Śluza Ozierki, Śluza Marinowka, Śluza Kostromino. Te jednak albo nie mają wyposażenia, albo infrastruktury wspomagającej, bądź zostały zdewastowane.

Śluza Guja Piaski – Architektura

Śluza Guja – Piaski jest typową konstrukcją komorowo – dokową. Jej zadaniem była regulacja wody w jeziorze Rydzówka poprzez ewentualny spływ wody.

Na kanale znajduje się też jaz. Umiejscowiony jest przy wejściu na jezioro Rydzówka.

Sama śluza składa się z wrót górnych oraz dolnych, po których biegnie droga samochodowa. Wysokość spiętrzania wody to 10 metrów.

W wieżach śluzy znajdują się urządzenia otwierające zastawki wrót. Te należy uruchamiać ręcznie za pomocą kół zębatych na śrubowalcach.

Stojąc na wrotach, możemy spojrzeć w dół komory śluzowej o długości 52 metrów, szerokości 7,77 i spadzie 10.3 metrów. Głębokość komory to niemal 14,9 metra.

To na co warto zwrócić uwagę to fakt, jak w czasach budowy śluzy zadbano o ochronę czystości wód. W tym celu zainstalowano tutaj filtry żwirowo – piaskowe, które odfiltrowywały smary, oleje i inne nieczystości przeznaczone do konserwacji mechanizmów śluzy.

Ciekawe miejsce obok śluzy

Jeśli wybierasz się na zwiedzanie, musisz wiedzieć, że to miejsce to nie tylko śluza położona w uroczym miejscu. W okolicy znajdziesz wiele innych ciekawych miejsc, wartych zwiedzenia.

• Śluza Leśniewo Górne
• Śluza Leśniewo Dolne
• Wieża Bismarcka „Diabla Góra”
• Rezerwat Jezioro Siedmiu Wysp

Podsumowanie

Śluza Guja – Piaski to miejsce monumentalne. Na pierwszy rzuty oka śluza robi niesamowite wrażenie. Dostrzegamy wielki kunszt niemieckich inżynierów projektujących i wykonujących tę budowlę.

Wybierając się na zwiedzanie, warto mieć na uwadze, że w strażnicy śluzy mieszka śluzowy i obecnie wyłącznie po jego zezwoleniu – i co ważne, wcześniejszym umówieniu – można zwiedzać śluzę.