Pałac w Rodelach to świetnie zachowany, dziewiętnastowieczny obiekt z piękną historią. Miał wiele szczęścia i co niezwykle rzadkie, ani razu nie spłonął. Nawet radzieccy żołnierze potraktowali go wyjątkowo ulgowo. Choć znajduje się w rękach prywatnych i nie można go zwiedzać, dziś cieszy oko miłośników architektury pałacowej… a ta jest niezwykła!

Rodele – Historia

Już pierwszym wyróżnikiem jest rzadko spotykana etymologia nazwy miejscowości. Otóż Rodele swoją nazwę zawdzięczają pruskiemu słowu “rodele” co oznacza “rudy”. Dziś na Mazurach nie ma wiele miejscowości mogących pochwalić się takim rodowodem.

Pierwsze wzmianki o miejscowości w zależności od źródeł podają rok 1419 lub rok 1427. Wieś lokowana była na często spotykanym w państwie krzyżackim prawie chełmińskim. Wtedy to majątek ziemski wynosił około 5 włók i z takiego rozmiaru opłacany był w tym czasie czynsz. W XVII wieku ziemie trafiły w ręce rodu von Schwerin, który miał już dobra w okolicy Skandawy.

W 1820 roku stał tu murowany, dwukondygnacyjny, neorenesansowy pałac zbudowany na planie prostokąta należący do rodu von Schwerin. Kiedy majątek przeszedł we władanie von Alvensleben, pałac zburzono i wybudowano nowy, ten, który możemy obecnie podziwiać.

W 1859 roku Adela Good Dombehnen z rodu von Schwerin otrzymała w prezencie ślubnym Rodele i sąsiednie Dębiny od ciotki Sophie von Schwerin z domu von Dönhoff. Jej mężem był Louis Gebhard Werner von Alvensleben-Neugattersleben.

Nowi właściciele od razu wzięli się za porządki. Wyburzyli stary pałac i wznieśli nowy w stylu eklektycznym. Nowa rodowa rezydencja wzorowana była na pomyśle autorstwa jednego z najbardziej znaczących niemieckich architektów budynków neoklasycznych i neogotyckich Karla F. Schinkla, a konkretnie na pałacu von Schwerinów w Skandawie.

W 1913 roku majątek liczył 643 hektary, a jego właścicielem był Werner von Alvensleben. Następnie, przed II Wojną Światową i w jej trakcie obiekt był w rękach Ferdinanda do roku 1943. Później, do stycznia 1945 należał do wdowy po wspomnianym Ferdinandzie von Alvensleben. Ostatni z rodu pozostawili pałac uciekając przed ofensywą wojsk radzieckich.

Jak większość pałaców w czasach Polskiej Republiki Ludowej, został przekształcony w Państwowe Gospodarstwo Rolne. I co niezwykłe, będąc we władaniu PGR, został częściowo odremontowany, dzięki czemu przetrwał w bardzo dobrym stanie do dziś. Następnie stanowił samodzielny zakład rolny.

Pałac w Rodelach – współcześnie

Obecnie, od 2001 roku, zabytek znajduje się w rękach prywatnych i nie jest udostępniony do zwiedzania. Jednak należy zauważyć, że utrzymany jest w bardzo dobrym stanie

Pałac w Rodelach – Architektura

Na kompleks pałacowy składa się sam pałac w stylu eklektycznym, a więc nawiązującym i łączącym w sobie wiele różnych już istniejących w architekturze stylu. A także pozostałości zabudowań oraz park krajobrazowy otaczający obiekt.

Dwukondygnacyjny budynek został wzniesiony na planie prostokąta i posiada dwuspadowy dach. Na osi elewacji znajdują się ryzality-frontowy i ogrodowy. Ryzalit ogrodowy mieści wejście oraz taras. Frontowy zawiera podcień i wejście do pałacu. Przed nim znajduje się podjazd podchodzący przed frontowe schody.

Pałac otoczony jest parkiem krajobrazowym, a w jego północnej części znajdziemy rodowy cmentarz Alvenslebenów.