W 2019 roku na Śluza Guzianka przyjęła ruch w ilości 15 000 jednostek pływających, co sprawia, że jest to jeden z najważniejszych obiektów hydrotechnicznych na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. Dlaczego jeszcze jest taka istotna?

Śluza Guzianka znajduje się w Guziance, która jest częścią Rucianego-Nidy. Łączy ze sobą jezioro Guzianka Mała i jezioro Bełdany. Rocznie śluzuje się przez nią około 20 000 łodzi, jachtów oraz statków pasażerskskich należących do Żeglugi Mazurskiej.

Opis – Śluza Guzianka

Śluza Guzianka I

Długość komory śluzy to 44 metry, a szerokość wrót 7,5 metra. Różnica poziomu wody to 2 metry. Jest operowana przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.

Śluza Guzianka II

Tak jak Śluza Guzianka I jest operowana przez Wody Polskie. Nowa śluza do użytku oddana została w 2020 roku, jej długość komory śluzowej to 50 metrów. Minimalna głębokość 2 metry, a szerokości 7,5 metra.

Identycznie jak w przypadku swojej sąsiadki, różnica pomiędzy poziomem jeziorem Bełdany, a Jeziorem Guzianka Mała wynosi 2 metry.

Historia śluzy Guzianka

Śluza Guzianka została wybudowana w 1879 roku i służy po dziś dzień. W pierwszych latach (od 1879 do 1899 roku) wykonana była z drewna. W ostatnich latach XIX wieku zdecydowano się na przebudowę i drewno zastąpiono cegłami i kamieniami.

Śluzę Guzianka uruchomiono prawie 150 lat temu. Już wtedy zdawano siebie sprawę jak ważna będzie to inwestycja dla południowej części szlaku żeglugowego, zarówno w kontekście gospodarczym, rolniczym jak i turystycznym.

Również właściciele linii żeglugowych Białej Floty dążyli do wydłużenia szlaku, który ówcześnie kończył się na Jeziorze Bełdany.

Prace rozpoczęto i zakończono w tym samym roku. Trwały osiem miesięcy. Do budowy wykorzystano drewno. Jednak ostatecznie materiał został uznany za niepraktyczny i został zastąpiony przez cegłę i kamień, którymi pokryto ściany śluzy. Następnie zalano je betonem w celu umocnienia.

Remont śluzy Guzianka

Dzięki budowie Śluzy Guzianka II możliwy stał się remont Śluzy Guzianka I. Remont ten zaplanowano na rok 2022 i trwa do dziś. Kosz prac oszacowano na 16 milionów złotych.

Remont śluzy ma umożliwić bezproblemowe pokonywanie piętrzenia między jeziorami Bełdany i Guzianka Wielka przez statki turystyczne i jednostki żeglugi rekreacyjnej.

Ponadto istotne jest poprawa już nadszarpniętego zębem czasu stanu technicznego budowli i zarazem zwiększenie bezpieczeństwa obiektów pływających.

W ramach prac zmodernizowana zostanie infrastruktura w zakresie sterówki śluzy, budynku gospodarczego, ogrodzenia, awanportu górnego oraz awanportu dolnego.

Znaczenie śluzy Guzianka

Jak wspomnieliśmy, obecnie obiekt ten śluzuje około 20 000 jednostek pływających rocznie. Ponadto jest jedynym łącznikiem umożliwiający przepłynięcie z jeziora Śniardwy na wody jeziora Nidzkiego i do miejscowości Ruciane-Nida. A więc na południową część Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich.

Budowa śluzy Guzianka wydłużyła szlak żeglarski na południe, co poprawiło znaczenie turystyczne tego regionu. A jako, że dzięki temu rozwiązaniu powstało wodne połączenie miasta Ruciane-Nida i Wielkie Jeziora Mazurskie z pozostałą częścią szlaku żeglownego, miejscowość ta również skorzystała na rozwoju turystyki.

Śluza Guzianka ma nie tylko znaczenie dla żeglarzy czy turystyki. Dzięki spiętrzeniu wody o 2 metry i zamknięciu odpływu rzeką Nidką, istotny wpływ miała zarówno na rolnictwo jak i przyrodę Warmii i Mazur. Przede wszystkim umożliwiła osuszenie licznych terenów pod pola uprawne, łąki i pastwiska. Tereny leśne również zostały w znacznym stopniu odwodnione. Co przyniosło wymierne korzyści dla rolnictwa, niekoniecznie wpłynęło pozytywnie na przyrodę – wpływu osuszeń na ten moment nie da się ocenić, jednak retencja wody w czasach globalnego ocieplenia może być niezwykle istotna.

Guzianka – Opłaty za przeprawę oraz godziny otwarcia

Przed wejściem do śluzy należy pamiętać, że to ile obiektów pływających w komorze znajduje się w danym śluzowaniu, w jakiej kolejności jachty wpływają i w jakie jachty wypłyną przez wrota komory, ustala śluzowy.

Śluzowanie od czasu wpłynięcie do komory śluzy do czasu wypłynięcia to około 20 minut.

Godziny otwarcia śluzy (śluzowanie)

• maj – wrzesień – 10.00 – 20.00
• czerwiec – sierpień – 10.00 – 21.00
• październik – 10.00 – 17.00

Opłaty w godzinach: 7.00 – 19.00

• statki pasażerskie, barki, statki techniczne – 15,50 zł
• jachty żaglowe i motorowe do 15 t nośności – 7,20 zł
• łodzie wiosłowe i kajaki – 4,10 zł

Opłaty w godzinach 19.00 – 7.00

• statki pasażerskie, barki, statki techniczne – 16,26 zł
• jachty żaglowe i motorowe do 15 t nośności – 14,40 zł
• łodzie wiosłowe i kajaki – 8,20 zł

Uczniowie i studenci: 50% opłat.

W sezonie 2022 śluzowanie było bezpłatne.

Śluza Guzianka – Ciekawostki

30 sierpnia 2004 roku na śluzie doszło do wypadku. Statek Żeglugi Mazurskiej „Odylia” wpływając do komory, uderzył w dolne wrota. Na szczęście żaden z pasażerów oraz członków załogi nie został ranny.

Śledztwo wykazało, że bieg jałowy silnika jednostki nie działał, a kapitan miał 0,67 promila alkoholu w wydychanym powietrzu. Wrota należało zdjąć i wyremontować. Przez jakiś czas jachty były śluzowane za pomocą dźwigu.